Hiermee eindig Netwerk24 se regstreekse dekking van die president se repliek op die parlement se debat oor sy staatsrede. 

Hou Netwerk24 dop vir meer. 

Amos Masondo bedank Ramaphosa.

Hy verdaag dan die sitting.

Die toekoms: 

Die toekoms moet nou gebou word. Ons sal nie die huidige ekonomiese krisis oorkom en 'n inklusiewe toekoms kan bou as ons nie nou begin nie.

Ons het net een Suid-Afrika wat ons moet bou. Ons moet help deur ons belasting en elektrisiteit te betaal en daar moet vennootskappe op alle gebiede gevorm word.

Hy haal nou 'n stuk aan wat sê die taak wat voorlê, is enorm en dat dit uitroep vir die moed om te probeer, werk en te bereik.

Ons het 'n duidelike plan vir die pad wat voorlê.

Ons het 'n duidelike mandaat van ons mense ontvang.

Dit is nou tyd vir ons om saam te werk om dit in te stel.

Waar daar geen visie is nie, sal die mense vergaan. Ek wil nie hê mense moet vergaan nie. Laat ons dus 'n visie hê. 

Sporthelde en ander bekendes: 

Ramaphosa bring nou ook hulde aan die drie nasionale sportspanne wat die land in verskeie dele van die wêreld verteenwoordig het.

Ramaphosa: Ons loof die nasionale vroue- en mansokkerspanne. Maar ook ons krieketspan. Selfs al het hulle nie goed gedoen nie.

Ons loof ook Sho Madjozi wat 'n BET-prys gekry het. Sy het gesê haar storie bewys dat jy van enige landelike nedersetting op enige vergete plek ter wêreld kan kom en steeds 'n superster in die wêreld kan wees. Vir 'n meise van Limpopo, Malema se provinsie, wil ek net sê hulle hoef nie te verander wie hulle is nie. Soos Malema wat ook nog nie groot genoeg is nie. Miskien eendag.

Die spanne demonstreer dat hulle ondanks teenspoed steeds na uitnemendheid streef. Dit is die gees wat ons nasionale karakter moet wees. Ek het vroeër gepraat van Caster Semenya, wat kom van die plek waar Malema en Shivambu ook vandaan kom.

Superstede en behuising: 

Toe ek vir die staatsrede voorberei het, het ek met my personeel oor die nuwe superstad gepraat. Hulle het my geadviseer om dit in my droom-afdeling van die toespraak te plaas. Maar dit hoort in die deel oor die toekoms wat ons wil hê.

Meer as 10 miljoen mense sal in die volgende tien jaar na ons stede stroom. Waar gaan hulle woon, skoolgaan en werk? 

Ideaal moet arm mense in en naby die middestede woon.

Apartheid se dorpsbeplanning het ons mense egter heeltemal uit die middestede gegooi en daardie ruimte is deur ander onwikkelings oorgeneem. Ons mense leef dus nou ver weg van hul werke. Dit is nie volhoubaar nie. As ons nie oplossings kry nie, sal dit net erger word.

Dit is tyd dat ons die realiteit in die gesig staar.

Aksieplan vir beter regering: 

Ons gaan in die komende dae en maande begin werk aan die volgende vyf jaar. Ons sal ons aksieplanne uiteensit met elke departement wat sy plan gaan openbaar. Elke minister sal 'n prestasieooreenkoms onderteken waarvoor hulle aanspreeklik gehou sal word.

Ons sal ook werk om teen Oktober belangrike beleidsmylpale daar te stel. Ons sal ook begin om ons makro-ekonomiese strategie te hersien.

Pres. Cyril Ramaphosa lewer Woensdag repliek op die debat oor sy staatsrede. Foto: Jaco Marais

Korrupsie: 

Om nie net beleggingsvertroue te herstel nie, maar ook openbare vertroue, is ons daartoe verbind om korrupsie uit te roei. Ons het reeds wetstoepassingsagentskappe se vermoëns verhoog, en die Zondo-kommissie is ook besig met sy ondersoeke. Ons het ook ons intelligensie-vermoë uitgebou.

Ons versterk ook die opleiding van ons staatsamptenare deur die regeringskool. Dit is net enkele van die maatreëls om die ekonomie te herstel en om ons mense se lewe te verbeter.

Dit wys ons het 'n visie vir die toekoms en 'n plan vir nou.

Dienslewering: 

Ons moet plaaslike dienslewering laat werk as ons 'n verskil wil maak. Ons moet ons munisipaliteite regruk. Daarom is menslike nedersettigs en dorpsbeplanning een van ons grootste prioriteite.

Munisipaliteite is die enjin van dienslewering in die land. Ek stem saam dat 'n distriksgegronde benadering tot plaaslike regering 'n verbetering sal meebring.

Ons moet deur 'n oudit-ingrypingstaakspan ons munisipaliteite skoon kry sodat hulle op dienslewering kan fokus en nie die toekenning van tenders nie.

Die ouditeur-generaal (OG) se ouditverslag oor munisipaliteite wat vanoggend uitgereik is, is kommerwekkend.

Misdaad en polisie: 

Dit is die mees fundamentele reg van landsburgers om in 'n veilige gemeenskap te leef. Misdaad is vernietigend en skeur ons gemeenskappe uitmekaar. Jong lewens word deur misdaad en bendebedrywighede vernietig. Iemand van Port Elizabeth het onlangs vir my gesê hoe ons ons jeug verloor nog voordat hul lewens begin het. Net soos in Manenberg.

'n Deel van ons reaksie is om polisiesigbaarheid te verbeter deur meer polisiebeamptes op te lei. Ons moet ook die wet beter gebruik. Soos die wet op vuurwapens. Vuurwapenverwante sterftes het die afgelope 10 jaar verhoog.

Noudat die konstitusionele hof bevind het die wet is grondwetlik, kyk ons na die polisie om die moorde weens vuurwapens te verminder. Ons moet ook erken dat geweldsmisdaad meestal gepleeg word deur mense wat bekend is aan die slagoffers. Dit maak die polisiëring moeiliker. Dit plaas 'n groter verantwoordelikheid op ons almal om mense te help om konflik sonder geweld op te los.