“Dit was die ANC se eie Kodesa,” verduidelik iemand met eerstehandse kennis oor die redes waarom pres. Cyril Ramaphosa drie maande gewag het om sy nuwe kabinet saam te stel.
Want ’n Kodesa in die kleine is wat dit geverg het om tussen die verskillende faksies te onderhandel, kompromieë aan te gaan en toegewings te maak voordat hy “sy” kabinet kon aankondig. Dis konvensies en gebruike wat sedert die Mbeki-tydvak in die ANC ontwikkel is om te keer dat iemand weer só ’n ysterhand oor die ANC en sy alliansievennote uitoefen soos Thabo Mbeki. Vandag maak dit ’n bespotting van die grondwetlike beginsel dat ’n president in belang van die land regeer – nie net sy eie party nie.
Die belangrikste aanstelling is uiteraard Kgosientsho (Sputla) Ramakgopa as minister van elektrisiteit. Voor die kabinetskommeling was die hoof van projekbestuur, Rudi Dicks, die belangrikste rolspeler in sy kantoor wat die energiekrisis betref. Dicks het ’n noue verhouding met Pravin Gordhan, minister van openbare ondernemings, en Ebrahim Patel, minister van handel en nywerheid. Hy was minder toeganklik vir Gwede Mantashe, minister van minerale bronne en energie. Ramakgopa se aanstelling gaan dit waarskynlik verander.
