Foto’s Elza Cooper,Henrique Wilding, Francois Oberholster en Elsa Young/Bureaux l Stilering Marian van Wyk, Amanda van Wyngaardt en Sven Alberding/Bureaux
#1 Klassiek
Neutrale kleure, eenvoudige kaste, werkoppervlakke van kwartsiet en natuurlike materiale gee aan dié kombuise ’n elegansie wat nooit uit die mode sal raak nie.
Dié oop uitstalrak van okkerneuthout sorg vir variasie tussen die toe kaste en bied pakplek vir spesiale breekware.
’n Stutpilaar waar voorheen ’n muur was verleen ’n effens industriële voorkoms waaroor die gesin dol is. Die rou betonplafon tussen die kombuis en stoep dra daartoe by.
Ligte van Plumstead Electrical; kroegstoeltjies van Chair Crazy
Dis in die detail: ’n Verkleurmannetjie van kralewerk skuil hier in die nok en verleen ’n speelse element aan die andersins formele ruimte.
Ontblote dakbalke en dakligte wat ekstra lig inbring laat die nuwe eetkamer van sowat 15m² veel ruimer voel. “Dis heerlik om hier te sit en na die wolke te kan kyk!” sê Hannchen.
Lig en ruim
Hannchen Louw en Vernon Boulle het reeds drie jaar in hul huis in Nuweland, Kaapstad, gewoon toe hulle in 2014 besluit het op groot opknapwerk aan veral die kombuis en leefvertrekke. “Die hele huis was eintlik donker en daar was geen vloei tussen die vertrekke nie. Die eetkamer – nou die sitkamer – was beknop en ’n muur het die kombuis van die res van die huis geskei.”
Deur een muur van die nou kombuis uit te breek en te vervang met ’n stutbalk en pilare, kon die kombuis en leefvertrek met mekaar verbind word. ’n Eiland tussen die twee vertrekke bied nou oorgenoeg kook- en kuierspasie, met boonop ekstra pakplek en werkoppervlakke. Volgens Hannchen is die toonbanke van Caesarstone en die sementvloer maklik om skoon te hou. “Ná amper ses jaar lyk dit steeds vars!”
Tydens die opknapwerk het die gesin ’n splinternuwe eetkamer aangebou wat ook met die kombuis skakel. Minette Bell van MBell Architects, wat die opknapwerk aan die huis behartig het, het ook dié nuwe vertrek ontwerp. Stapeldeure loop hiervandaan uit na ’n dek wat selfs in die winter die natuur na binne nooi; in die somer staan die deure feitlik altyd oop.
“Dis heerlik dat die leefarea nou eintlik een groot vertrek is,” vertel Hannchen. “Ons hele gesin leef in dié deel van die huis. ’n Mens kan saamkuier terwyl ons kosmaak, of jy nou in die sitkamer of by die eiland sit. Die kinders werk soms by die eetkamertafel, of doen naaldwerk daar,dan is hulle steeds deel van die geselskap in die kombuis.”
Perfek vir ’n TV-kok!
Vir Marinda Engelbrecht, die aanbieder van ’n kosprogram op VIA, was ’n kombuis waar vriende en familie kon saamkuier, eet en drink terwyl sy agter die potte besig is, ononderhandelbaar. Daarom het sy,toe sy en haar man, Johann (en hul honde Flappie en Vlooi), hulle drie jaar gelede permanent op Yzerfontein kom vestig het, met ’n weldeurdagte plan gewerk.
“Ons het die kombuis beplan saam met Durbanville Cupboards,” vertel sy. Dit moes gemaklik én funksioneel wees, met genoeg werkoppervlakke. “Groter is nie altyd beter nie,” sê Marinda, “maar ’n lekker werkstasie en ’n asblik in jou kombuis is noodsaaklik.”
Die Engelbrechts het ’n meestal neutrale palet en klassieke afwerkings vir die kombuis gekies: ligte Caesarstone-werkblaaie en klassieke wit teëls teen die muur,met grys sementteëls op die vloer.Oop melamienrakke met ’n houtvoorkoms, waarop sy mooigoed en kookboeke uitstal, bring balans in die ruimte. Haar speelse persoonlikheid kom na vore in die afwisseling van wit en turkoois kombuiskassies in die Shaker-styl. “Die lewe is darem te kort vir kombuiskaste in net een kleur!” sê sy.
Marinda en Johann het elkeen ’n luukse in die oopplan-leefruimte gekies. Marinda s’n was die instapyskas links van die stoof. “Dit is absoluut fantasties. Veral vir groot bakke slaai en vir groente. Johann kan natuurlik ook sy wyn daar koud hou!
“Hy is mal oor braai. Daarom het hy die groot braaikaggel gekies wat ook in die winter heerlik gesellig is. Dit bied lieflike ambience as ons om die tafel kuier.
“Omdat ek so baie kook wou ek graag twee oonde hê. Ek wil boonop nie meer buk om goed uit die oond te haal nie, daarom het ons die ooghoogte-oond en aparte gasbranders gekies,” verduidelik Marinda. Noodsaaklikhede soos die skottelgoedwasser en mikrogolfoond is versteek in die opwaskombuis regs agter die oond, netjies buite sig van die oopplan-vertrek.
Die wynrak is in die instap-yskas.
Marinda Engelbrecht
Tydloos in wit
Karakterlose bruin teëlvloere, kaste uit die oude doos en outydse gordyne wat die natuurlike lig en uitsig op die tuin versper –dis hoe jy Shaun en Patricia van Wyk se kombuis in Linden, Johannesburg, vyf jaar gelede kon beskryf. Toe hulle besluit die tyd is reg om die vertrek te verfris, het hulle by Debbie Luke van Designed by Debbie gaan aanklop.
“Die VanWyks wou ’n vars voorkoms in hulle kombuis hê,” verduidelik sy. “Al was dit ’n ruim vertrek, het dit beknop gevoel. Ons het al die mure behalwe die agterste een afgebreek sodat dit een groot, oop ruimte saam met die eetkamer en onthaaldeel kan vorm.” Helderwit kaste en verf komplementeer die houtelemente in die huis en ’n interieur kenmerkend van die sewentigerjare. Met inspirasie van die houtvensterrame net onder die plafon is die staalraamvensters verruil vir stapelvensters met houtrame wat op ’n kruietuin oopmaak en die natuurlike lig laat instroom. Dit sluit aan by die groot stapeldeure in die eetkamer langsaan wat op die tuin oopmaak en skep eenvormigheid in die gesin se kuierruimte.
Die ou kombuisteëls is verwyder en ’n nuwe betonvloer gegiet tot teen die blokkiesvloer in die leefruimte –soword die twee sones visueel afgebaken. Die VanWyks se kombuis en leefarea laat die hede naatloos skakel met die huis se verlede in ’n ontwerp wat geheel en al tydloos is. “Wanneer ’n mens ’n vertrek herbedink met inagneming van sy erfenis, is dit belangrik dat jy goed daarna kyk. Dat jy werklik inneem wat dit alles behels en besluit wat die kern van die ruimte verteenwoordig. Dan kan jy daarrondom begin wegneem wat nie pas nie,” sê Debbie.
Houtlateie gered uit die mure wat tydens die opknap afgebreek is, dien nou as sweefrakke.
Dis in die detail: Debbie kon die oorspronklike amberkleurige glas in die venster agter die wasbak behou as huldeblyk aan die kombuis se geskiedenis.
Kennersraad
As jy wil hê jou kombuis moet nog lank in die toekoms vars bly,moet jy ’n eenvoudige,ruim vertrek skep wat goed aan sy doel beantwoord, verduidelik Debbie Lukevan Designed by Debbie.
“Die gebruik van meestal natuurlikemateriale soos soliede hout,k lip, metaal en beton dra alles by tot ’n tydlose voorkoms.Losstaande elemente –dit wat karakter gee –kan met verloop van tyd verander, mits die basis klassiek is.”
Sy sê die klassiekekombuisdriehoek (stoof, wasbak en yskas) bly sentraal vir ’n ruimte wat goed werk.Dit maak die voorbereiding en gaarmaak van koswerklik makliker.
“Funksie behoort per slot van rekening altyd swaarder te weeg as voorkoms in ’n kombuis, hoewel albei saamwerk tot ’n algeheel positiewe ervaring.Dit help nie jy het die mooiste kombuis denkbaar,maar dit frustreer jou elkekeer wanneer jy dit gebruik nie!
“Moenie die waarde van goeie bêreplek onderskat nie.Wanneer jy ’n kombuis herontwerp,dink aan elkeliewe ding wat jy gebruik en sorgdat elkeen sy plek kry. Vanselfsprekend moet jy seker maak jy hou van elkeitem in jou kombuis, tot die laaste lepel in jou messegoedlaai. Indien nie,weet jy wat jou te doen staan!”
KONTAK 082 555 4965, designedbydebbie.co.za
#2 Sjiek in swart
Swart raak toenemend gewild as ’n kombuiskleur. Jy mag dalk dink dis te dramaties, maar kyk net – dit maak groot indruk en is ’n tydlose, neutrale kleur.
Minimalisties
’n Kuierkombuis waar almal saam om die tafel kan sit terwyl daar iets op die stoof prut of in die oond rooster – dis wat Alta Moggee, ’n interieurontwerper van Melville, Johannesburg, vir haar kombuis wou hê. Daarom het sy groot veranderinge in die kombuis aangebring toe sy in Januarie verlede jaar hier intrek. Heel eerste het sy van die ouderwetse ingeboude kaste ontslae geraak.
“Danksy die losstaande kaste kon ek met die kombuis se uitleg speel en genoeg beweegruimte om die oond, tafel, yskas en ander groot elemente bewerkstellig –alis die kombuis nie besonder groot nie,” verduidelik sy.
“Ek koop meubels wat my gelukkig laat voel en versamel lankal aan alles in my huis. Die laaikas kom byvoorbeeld uit ’n winkeltjie op Greyton in die Overberg en die tafel het ek jare gelede in Johannesburg gekoop by ’n winkel wat sedertdien toegemaak het.”
Eintlik is daar nou relatief min pakplek, maar dis perfek vir Alta se minimalistiese styl. “Ek gaar beslis nie op nie. Ek gebruik alles wat ek het byna daagliks en elke item het ’n spesifieke plek.”
Die een ding wat Alta onveranderd gelaat het, is die oorspronklike staalplafon. “Die hele huis het van hierdie plafonne. Plekplek kan ’n mens sien dit is ‘aangelap’ met ’n ander patroon, wat my herinner aan hoe my ma kleintyd ons broeke langer gemaak het met laslappies.” Sy sê waar die kombuis altyd donker en ingeprop gevoel het, is dit nou lig en ruim. “Dis die geselligste vertrek in die huis!”
Die mure was voorheen ontblote bakstene. Alta het dit laat toepleister en glad laat afvlak voor sy dit geverf het. Die dekoratiewe traliewerk teen die donker muur is ou diefwering met mooi hout- en krul-detail. Sy het die struktuur jare gelede gekoop en dit ook al as bedkopstuk ingespan.
Alta het die nuwe sementvloer met Duram Showfloor geverf. Die wit vloer weerkaats ekstra lig in die vertrek. Stoeltjies van Merge Designs
Die staalrak is eintlik vir ’n heel ander doel gemaak, maar pas nou mooi in Alta se kombuis.
Die boogvenster wat Alta spesiaal by Delarey Welding laat maak het, vorm ’n treffende fokuspunt. Saam met die oop staalrak en kroegstoeltjies verleen dit ’n industriële voorkoms aan die ruimte.
Alta het net R200 vir al die ligte betaal by ’n skrootwerf. Sy het dit aan die buitekant laat poeierbedek en binne met bladgoud afgewerk. Plafonligte verskaf taakbeligting.
Koel monochroom
Net buite Colesberg in die Noord-Kaap het Cornel Strydom en haar man, Neill, hul naweek-wegbreekplek met die naam Pink Hill Karoo gebou. “Ons is mal oor hoe afgeleë dit is, hoe ontbloot en nietig dit voel.” Die Strydoms woon in Pretoria, ses uur se ry daarvandaan, en nadat hulle haar ouers se plaas gekoop het, het hulle dié huis gebou sowat ’n kilometer van die oorspronklike opstal waar haar ouers steeds woon en die merino-fynwol-skaapboerdery behartig.
Deur die swart vensterrame en deurkosyne vorm elke uitsig op die Karoo-landskap ’n fokuspunt. Die stewige houttafel en antieke Indiese rak is albei van Amatuli.
’n Fokusmuur in die kombuis, versier met handgemaakte teëls van Hadeda, herhaal die swart-en-wit tema wat deur die hele huis te sien is. Die swart kombuiskaste is pasgemaak deur Amatuli in Johannesburg.
’n Witsementvloer en spierwit mure kontrasteer lieflik met die donker kombuiskaste en toebehore. “Ek hou van kontras in lae,” verduidelik Cornel haar gebruik van donker en lig, glas en hout, ronde en reghoekige vorms, asook blink en mat afwerkings.
Tydens die beplanning van hul huis wou Cornel die klem op die Karoo-landskap in al sy eenvoud laat val. Die kombuis lei uit ’n sentrale sitkamer.Cornel verduidelik die uitleg só: “Ek het dit so eenvoudig moontlik gehou. Ek wou die mees basiese woning wat iemand 200 jaar gelede in hierdie omgewing sou bou, herskep.”
Die hele kombuis is in der waarheid teen een muur ingebou, met net een ekstra kas waarin breekgoed en glasware vir alledaagse gebruik uitgestal word, asook ’n groot eettafel. Haar ouers se antieke koolstoof het sy weg uit ’n pakkamer na die Strydoms se plaashuis gevind waar dit ’n element van figuurlike sowel as letterlike warmte verskaf.
#3 Rustieke bekoring
Dié lesers wys jy hoef nie op die platteland te woon as jy die rustige eenvoud van ’n plaasstyl-kombuis wil geniet nie.
Kombuiskaste pasgemaak deur Gawie Botha van Classic Frank; kroegstoeltjies van Velvet Home & Living; spatpaneel deur Hope Vol Hoop
Tussen die boorde
Hannes Brümmer en sy oorlede vrou Henriëtte het meer as twee dekades gelede verlief geraak op Stilbaai. Hannes, wat steeds in Port Elizabeth woon, het aanvanklik ’n klein huisie langs die kus gekoop waar hulle vakansies saam met familie en vriende kon deurbring, maar het in 2006 besluit om die strand vir die plaaslewe te verruil op die werkende olyfplaas Oudewerfskloof.
Hier,aan die oewer van die Goukourivier,kon die paartjie met die hulp van die argitek Jason Erlank ’n huis ontwerp wat die gevoel sou skep dat ’n mens binne-in die olyfboord leef. “Elke venster moes ’n prentjie oplewer,iets wat jou met die plaas buite verbind,” verduidelik Hannes. Ook in die kombuis, ’n fokuspunt in die oopplan-ontwerp van die leefvertrek, bied twee venstersweerskante van die stoof ’n uitsig oor die boorde.
In die hele leefruimte skep ontblote dakbalke van behandelde dennehout die indruk van ’n ou plaasskuur.“Ek wou ook die gevoel van ’n plaaskombuis skep, met baie natuurlike elemente en teksture,” vertel Hannes. Werkvlakke van eikehout verleen warmte aan die vertrek, terwyl die pasgemaakte kaste in twee skakerings grys, een ligter en een donkerder, lieflik met mekaar kontrasteer.
Hoewel die huis ’n uitspanplek is waar Hannes ’n blaaskans kom neem, wou hy hê veral die kombuis moet ingeleef lyk en voel, en nie ’n kliniese voorkoms hê nie. “Die huis, en veral die kombuis, moes gasvry wees, reg vir onthaal.”
Die room en groen handgemaakte teëls op die kombuisvloer is die apploustrekker in die ruimte. “Ek het kort voor ons die huis gebou het in Spanje gereis en my hart verloor op die pragtige handgemaakte teëls daar.Hierdie teëls is baie dieselfde en werk perfek in die kombuis,” sê hy. Teëls van Akashic Tiles (voorheen Knysna Pottery House)
Die losstaande kombuiseiland het ingeboude plek vir die mikrogolfoond op heuphoogte.
Tuisbedryf
Vir twee spyseniers is ’n hardwerkende kombuis ’n moet. Andrew en Carina Johnson, eienaars van The Little Deli en Deli Express, het meer as 25 jaar gelede dié huis in Linden, Johannesburg, gekoop met die doel om hul besigheid van hul blyplek af te bedryf. Destyds het hulle veranderinge in die bestaande kombuis aangebring – elemente soos ’n industriële suigwaaier en spatpaneel van vlekvrye staal was noodsaaklik.
Binne ’n paar jaar het die besigheid egter dié ruimte ontgroei. Die Johnsons het nog ’n huis daar naby gekoop en The Little Deli met al sy kombuistoebehore soontoe geskuif. “Toe sit ek met ’n dolleë kombuis –dis nou buiten die reuse-suigwaaier wat te klein was vir die nuwe perseel se kombuis!” onthou Carina.
Stuk-stuk het sy haar “nuwe” kombuis ingerig met ’n mengsel van losstaande staaltoonbanke en ingeboude houtkaste vir balans en warmte in die ruimte. “Die staaltafels is die ideale werkhoogte en maak natuurlik baie maklik skoon.” ’n Ou uitstalkas is spesiaal ingebou omdat dit so goed by die geheel inskakel.
Stapeldeure verbind die kombuis met ’n onderdak-stoep waar die Johnsons en hulle tienerkinders graag uitspan en onthaal. “Dis werklik die hart van ons huis. Alles gebeur hier en vriende help kos berei, kook, tafel dek en drankies skink. Niks is precious nie, net gemaklik.
Carina het die uitstalkas jare gelede by ’n tweedehandswinkel in Jan Smutsrylaan in Johannesburg raakgeloop. “Dis ’n baie groot, onpraktiese meubelment, maar ek moes dit net laat werk! Dit herinner my aan toe ons kleintyd swieties gaan koop het by die Griek se kafee –dit wasaltyd die hoogtepunt van die week,” onthou sy. Die kas dien ook as afskorting voor die opwasarea. Swart en wit teëls teen die muur agter die wasbak verleen ’n landelike sjarme.
Die koperpotte teen die muur langs die stoof kom uit Parys, Frankryk. “Ek het dit in my handbagasie teruggebring Johannesburg toe!” vertel Carina. “Dis die heel lekkerste potte om in te kook.”
’n Uitstalling by die Design Museum in Londen het Carina jare gelede geïnspireer om haar kombuisware en gebruiksitems uit te stal.
Nan Greyvenstein, die “ouma” van Ouma-beskuit, is Carina se eie ouma aan moederskant. “Ek is baie nostalgies oor die beskuitblikke wat ek versamel. My ma het op die plaas in Molteno in die Oos-Kaap grootgeword en ja, die storie op die beskuitboksies oor hoe Ouma-beskuit ontstaan het, is waar!”
Akashic Tiles 082 660 9306
Alta Moggee 082 331 3397
Amatuli 011 440 5065
Caesarstone 083 608 5810
Classic Frank 072 353 5586
Delarey Welding 011 673 6603
Deli Express 011 782 1350
Durbanville Cupboards 021 976 8668
Hadeda 011 788 9859
MBell Architects 021 447 0244
PG Bison 011 897 5200
Pink Hill Karoo 0825716485
Plumstead Electrical 021 715 3151
The Little Deli 011 782 1350
Velvet Home & Living 044 873 0381
Teken in en kry onbeperkte toegang tot 11 Afrikaanse tydskrifte en 35 koerante. Alles op een plek.
KIES JOU PAKKET
