Ek en my vriend Kobus Joubert praat nou nog oor ’n toer wat ons in die 1960’s as studente aan Stellenbosch Universiteit onderneem het. Louis Botha, ’n ou skoolmaat, het antropologie geswot en was doenig met ’n tesis oor die Ovambo- en Himba-mense van Namibië en Angola. Hy het ’n navorsingtoer saam met ’n klomp studente na dié lande beplan en my en Kobus saamgenooi oor ons “bestuursvernuf”.
Die toerwa was ’n seweton-Leyland-skoolbus. Ons was plaasseuns en kon swaar voertuie bestuur, ’n nodige vaardigheid op die toer aangesien dat ons oor die sogenaamde Rooilyn na afgeleë gebiede sou reis. Natuurlik het ons dadelik ingestem!
Die roete was soos volg: Teerpad tot op Springbok, daarna net grondpad. Van Springbok tot by die Augrabies-waterval, steek die grens oor by Noenieput, Grünau, Visrivier-canyon. Van daar af is ons teen die rivierloop langs tot by die Hardapdam en nog verder noord tot by Namutoni in Etosha voordat ons Brandberg langs Ruacana-waterval toe gery het. Ons het sowat 25 km ver in Angola gereis voordat ons teruggedraai het; die bus het net-net deur die klein hekkie van die Oshikango-grenspos gepas. Dit was voor die burgeroorlog wat in 1975 begin het.
Ons toergroepie het op die aand van 16 Desember 1963 uit Stellenbosch vertrek.
Op die bus was Flip Oosthuysen, ’n dosent aan die universiteit, Louis Botha, ons vreeslose leier, en 36 studente. Die vier weke lange toer het elkeen R30 gekos.
Ons het nie besef hoe gevaarlik hierdie onderneming was nie. Stel jou voor om in die reënseisoen in ’n tweewielaangedrewe bus na Angola te reis – kan ’n mens so onverantwoordelik wees! In daardie dae was daar geen satellietfone of ondersteuningspanne indien ’n voertuig breek nie. Die polisie in Windhoek het ons juis sterk afgeraai om verder noord te ry.
Vir ons was dit egter ’n groot avontuur. Ons het elke nag onder die sterre geslaap en bedags met sandpaaie langs aangekruie. Toe ons panne vol water moes oorsteek, het ons die tasse bo-op die bus se dak gepak en die wa gestoot. Dit was g’n moeite nie – ons was jonk en lus vir die lewe! Ons wou natuurlik ook die meisies beïndruk. Later het ons ’n blink plan bedink – ons het mopanieboompies afgekap en bruggies vir die bus oor die modderige dele gebou.
Maaltye was basies. Koo, Langeberg en Spekenham het blikkieskos geskenk: vrugte, boontjies, ertjies en Weense worsies. In ’n desperate poging om iets anders te eet het Kobus in Angola ’n bok vir R1 gekoop.
Ons het elke aand stokbrood oor die vuur gemaak en elke nou en dan plekke ontdek waar ons Cuca-bier – ’n sterk plaaslike bier – kon koop.
Ons pligte het die kartering van onbekende rotstekeninge in die Brandberg-omgewing ingesluit, asook ander take vir Louis se tesis en die departement antropologie.
Ons het drie nagte langs die Ruacana-waterval op die grens tussen Namibië en Angola deurgebring. Dis ongelooflik om te dink dat ’n mens in daai dae enige plek kon kamp.
Ek sal nie die aande langs die Kunenerivier vergeet nie (of die feit dat ons water op pad huis toe gerantsoeneer is dat ons ons tande soms met swart koffie moes borsel!)
Op pad terug deur Namibië het ons diesel opgeraak. Ons het bereken dat die bus ongeveer 6 km per liter op ’n goeie pad sou haal; die sandpaaie rondom die Kunene was egter ’n ander storie. Gelukkig was daar ’n kliniek net anderkant die grens in Namibië, naby aan die dorpie Ombalantu. Hulle het toevallig diesel gehad omdat die Finse regering ’n paar dae tevore ’n kragopwekker aan die kliniek geskenk het. Ek sidder om te dink wat sou gebeur het as hulle nie diesel gehad het nie.
Ek en Kobus skerts nou nog oor dié noue ontkomings. Die gesegde loop mos ’n regte avontuur het altyd ’n skoot bangheid by!
Op 12 Januarie ploeter daai bus weer Stellenbosch binne – 4 400 km later, sonder ’n enkele pap band!
Teken in en kry onbeperkte toegang tot 11 Afrikaanse tydskrifte en 35 koerante. Alles op een plek.
KIES JOU PAKKET
